Đầu tư trong thị trường chứng khoán hoặc hoạt động chơi chứng khoán đã trở thành một hình thức kiếm thu nhập phổ biến trong thời kỳ hiện nay. Đặc biệt, khi thị trường chứng khoán liên tục chào đón sự niêm yết của nhiều công ty mới hàng ngày. Vậy nên chơi chứng khoán là gì? Làm thế nào để thu được lợi nhuận từ hoạt động này? Dưới đây Hãng Luật Quốc tế Thành Công, sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về khái niệm chơi chứng khoán và giúp bạn nắm bắt những kiến thức cơ bản trong lĩnh vực này.
Chơi chứng khoán là gì?
Chơi chứng khoán là hành vi nhà đầu tư sử dụng nguồn vốn thực hiện việc mua bán, giao dịch nhằm sở hữu các tài sản như cổ phiếu, trái phiếu hoặc các loại chứng khoán khác được niêm yết và giao dịch nhằm mục đích sinh lời.
Bắt đầu chơi chứng khoán cần những gì?
Mở tài khoản chứng khoán
Mở tài khoản chứng khoán là việc nhà đầu tư thực hiện đăng ký thành viên với một công ty chứng khoán. Sau khi đăng ký thành viên, nhà đầu tư có thể thực hiện các thao tác mua bán, giao dịch các loại chứng khoán đang được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán của công ty chứng khoán mà mình đã đăng ký trở thành thành viên.
Các thuật ngữ trong chứng khoán
Blue Chip là thuật ngữ nói về các mã cổ phiếu tiềm năng, ít rủi ro và tiềm năng sinh lời cao dành cho các nhà đầu tư.
Ngày T(T+): Chữ T viết tắt của giao dịch. Các con số 0,1,2,3 thể hiện sau bao nhiêu ngày kể từ ngày giao dịch thì tiền sẽ về tài khoản của người thực hiện giao dịch.
Ngày giao dịch không hưởng quyền: Được hiểu là vào ngày giao dịch trên, nhà đầu tư thực hiện mua cổ phiếu của công ty phát hành sẽ không nhận được các quyền lợi như hưởng quyền cổ tức, hưởng quyền lợi tham dự đại hội cổ đông, hưởng quyền mua cổ phiếu khi công ty phát hành tiến hành phát hành thêm.
Cổ tức là tài sản có giá trị được công ty phát hành cổ phiếu trả cho nhà đầu tư đang sở hữu cổ phiếu mà công ty này phát hành.
Cổ tức thưởng là cổ tức được chia cho nhà đầu tư đang sở hửu cổ phiếu dựa trên kết quả kinh doanh có lợi nhuận của công ty phát hành.
Cổ tức cố định là cổ tức được chia cho nhà đầu tư đang sở hữu cổ phiếu mà không cần dựa vào kết quả kinh doanh.
Giao dịch ký quỹ là giao dịch mà nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính, sử dụng cổ phiếu đang sở hữu làm tài sản thế chấp để mua thêm cổ phiếu. Khi sử dụng giao dịch ký quỹ để tiến hành đầu tư, nhà đầu tư phải chịu khoản lãi phát sinh tùy theo quy định của từng sàn giao dịch chứng khoán.
Xem thêm: Thủ tục thành lập công ty đầu tư tài chính chi tiết nhất 2023
Cách đọc bảng giá điện tử chứng khoán cơ bản
Cột mã chứng khoán là cột thể hiện các tên viết tắt của các mã chứng khoán được niêm yết và giao dịch tại sàn giao dịch chứng khoán.
Cột giá trần thể hiện mức giá giao dịch cao nhất để nhà đầu tư đặt lệnh mua/bán chứng khoán.
Cột giá sàn là cột thể hiện mức giá giao dịch thấp nhất để nhà đầu tư đặt lệnh mua/bán chứng khoán.
Cột giá tham chiếu là mức giá đóng cửa của phiên giao dịch liền kế trước.
Cột giá khớp lệnh là cột thể hiện giá ứng với khối lượng chứng khoán được giao dịch nhiều nhất.
Cột khớp lượng là cột thể hiện số lượng chứng khoán được giao dịch với mức giá khớp lệnh.
Cột thay đổi thể hiện khoảng giá chênh lệch giữa giá khớp lệnh và giá trị chứng khoán hiện tại.
Cột mua thể hiện 3 mức đặt mua cao nhất và khối lượng chứng khoán tương ứng.
Cột bán thể hiện 3 mức giá bán thấp nhất và khối lượng chứng khoán tương ứng.
Đầu tư chứng khoán cần bao nhiêu tiền?
Không có một quy định nào về việc số tiền tối thiểu khi tham gia đầu tư chứng khoán. Nhưng thực tế, khi thực hiện giao dịch mua bán chứng khoán, theo quy định của một số sàn giao dịch thì số cổ phiếu của một lệnh mua phải là bội số của 10. Vì vậy số tiền tối thiểu để thực hiện việc đặt lệnh phải là giá trị của mã cổ phiếu nhân cho 10.
Xem thêm: Thủ tục và điều kiện thành lập công ty đầu tư chứng khoán
Chơi chứng khoán kiếm lợi nhuận từ đâu?
Chơi chứng khoán là một hình thức đầu tài sản, cho phép nhà đầu tư kiếm lợi nhuận từ việc mua bán cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ hoặc các chứng quyền trên thị trường chứng khoán.
Có 2 hình thức chính để phát sinh thu nhập từ việc chơi chứng khoán. Đầu tiên là lợi nhuận từ chênh lệch giá mua và giá bán. Đây là cách đơn giản nhất để kiếm lời từ việc mua bán chứng khoán. Thứ hai là lợi nhuận từ cổ tức, tức là số tiền mà công ty trả cho cổ đông đã đầu tư mua cổ phiếu.
Lợi nhuận từ chênh lệch giá mua bán chứng khoán
Để tính lợi nhuận từ chênh lệch giá mua và giá bán, ta có công thức sau:
Lãi/lỗ = (Giá bán – Giá mua) * Số lượng cổ phiếu – (Thuế + Phí giao dịch)
Trong ngữ cảnh này:
Chúng ta cần hiểu rằng khi nói về lợi nhuận, lợi nhuận dương (lớn hơn 0) đồng nghĩa với việc có lãi, trong khi lợi nhuận âm (nhỏ hơn 0) đề cập đến tình trạng lỗ. Các khoản thuế, phí giao dịch và các loại chi phí khác do các cơ quan quản lý áp đặt sẽ thay đổi dựa trên công ty chứng khoán mà bạn chọn và loại chứng khoán mà bạn quyết định đầu tư.
Lợi nhuận từ cổ tức xuất phát từ việc công ty trả cho cổ đông một phần lãi sau khi đã khấu trừ các khoản thuế và phí theo quy định, có thể được trả dưới dạng cổ phiếu hoặc tiền mặt.
Lợi nhuận từ đầu tư trái phiếu liên quan đến trái phiếu, một loại chứng khoán nợ. Người đầu tư trái phiếu đóng vai trò như chủ nợ, trong khi doanh nghiệp huy động vốn đầu tư sẽ là người đi vay. Do đó, lợi nhuận từ đầu tư trái phiếu chủ yếu phụ thuộc vào lãi suất được trả theo kỳ hạn và ít bị ảnh hưởng bởi biến động thị trường hoặc tình hình kinh doanh của doanh nghiệp.
Dù lợi nhuận đến từ nguồn nào, khi bắt đầu kinh doanh trong lĩnh vực chứng khoán, việc hiểu rõ về các loại đầu tư chứng khoán và thiết lập kế hoạch đầu tư cụ thể cho từng loại chứng khoán là điều quan trọng.
Tham khảo thêm: CE trong chứng khoán là gì? Cách tính CE trong chứng khoán
Lợi nhuận từ cổ tức công ty trả cho cổ đông
Nếu công ty kinh doanh có lãi, công ty sẽ chi trả cổ tức cho cổ đông – những người nắm giữ nhiều cổ phiếu của công ty. Lợi nhuận từ cổ tức phụ thuộc vào số lượng cổ phiếu bạn đang nắm giữ và giá cổ phiếu mà công ty trả.
Lợi ích và rủi ro khi chơi chứng khoán là gì?
Lợi ích
Lợi ích lớn nhất của việc tham gia đầu tư chứng khoán có thể kể đến đó là được tiếp xúc với nhiều lựa chọn đầu tư sinh lời với số tiền phải bỏ ra không nhiều. Trong khi so với việc thực hiện đầu tư các lĩnh vực khác như bất động sản, mua vàng, kinh doanh sản xuất thì số tiền bỏ ra để đầu tư chứng khoán không cần nhiều.
Khả năng sinh lời cao, nhanh chóng và hiệu quả nếu có kiến thức đầu tư tài chính.
Rủi ro
Việc đầu tư luôn đi kèm rủi ro, nếu nhà đầu tư không tỉnh táo, không có kiến thức dễ dàng bị mất hết số tiền đầu tư do thua lỗ trong quá trình mua bán, giao dịch.
Bên cạnh đó, đối khi đối mặt với thị trường không ổn định, nhiều cá nhân tổ chức có hành vi thao túng, đầu cơ có thể dẫn tới thua lỗ của các nhà đầu tư nhỏ.
Xem thêm: Phân biệt chứng khoán và cổ phiếu
Hệ thống văn bản pháp luật về chứng khoán
Thị trường chứng khoán là một kênh đầu tư, huy động vốn rất lớn, là một nơi phản ánh hiện trạng nền kinh tế của một quốc gia. Nên không thể không có hành lang pháp lý đảm bảo cho việc vận hành thị trường chứng khoán một cách minh bạch và đảm bảo quyền lợi của các chủ thể khi tham gia thị trường này.
Theo pháp luật Việt Nam hiện nay, thị trường chứng khoán hoạt động phải tuân thủ các quy định của các văn bản sau đây:
1. Luật chứng khoán năm 2019 và Nghị định 155/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Chứng khoán.
2. Nghị định 153/2020/NĐ-CP quy định về việc chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.
3. Nghị định 158/2020/NĐ-CP quy định về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh.
4. Nghị định 156/2020/NĐ-CP quy định về vấn đề xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.
5. Ngoài ra còn các thông tư như : Thông tư 91/2020/TT-BTC, Thông tư 99/2020/TT-BTC, Thông tư 98/2020/TT-BTC,…
Cần lưu ý gì khi chơi chứng khoán
Khi thực hiện việc đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cần nghiên cứu rõ về các quy định pháp luật đối với việc đầu tư chứng khoán, thị trường tài chính một cách rõ ràng tránh trường hợp thực hiện các hành vi mua bán, giao dịch chứng khoán vi phạm pháp luật.
Cần trang bị kiến thức về đầu tư tài chính để lên kế hoạch cũng như thực hiện kế hoạch đầu tư một cách hợp lý và chính xác.
Lựa chọn sàn giao dịch chứng khoán uy tín và được cấp phép hoạt động để đảm bảo tính an toàn, giảm thiểu nguy cơ khi đầu tư tài chính.
Lựa chọn mã cổ phiếu, loại hình chứng khoán phù hơp với kiến thức, số tiền bản thân có để tiến hành đầu tư.
Nguyên tắc thành công khi đầu tư chứng khoán mọi người cần biết
Đa dạng hóa kênh đầu tư
Nguyên tắc đa dạng hóa kênh đầu tư giúp tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Cách tốt nhất để đa dạng hóa kênh đầu tư là phân chia vốn theo cách hợp lý, phù hợp với tài chính cá nhân và mang lại lợi nhuận như mong đợi.
Việc đa dạng hóa kênh đầu tư là một nguyên tắc quan trọng để tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro trong quá trình đầu tư. Có nhiều cách để đa dạng hóa kênh đầu tư, bắt đầu từ việc phân chia vốn một cách hợp lý và phù hợp với tài chính cá nhân, nhằm mang lại mức lợi nhuận mong muốn.
- Đầu tư với nền tảng nghiên cứu: Hãy đảm bảo rằng quyết định của bạn không bị ảnh hưởng bởi tâm lý đám đông. Tránh xa “tâm lý bầy đàn” nếu bạn không muốn mất tiền trên thị trường chứng khoán.
- Chỉ đầu tư khi bạn hiểu rõ: Hãy nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi tham gia đầu tư cổ phiếu. Việc bước vào với kiến thức hạn chế có thể khiến bạn trả giá đắt.
- Đầu tư vào doanh nghiệp: Luôn luôn tìm hiểu kỹ về hoạt động kinh doanh và tiềm năng của doanh nghiệp mà bạn định đầu tư. Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận mà bạn muốn đạt được.
- Đừng bỏ qua việc theo dõi thị trường: Ngay cả những chuyên gia cũng không bỏ qua việc theo dõi thị trường thường xuyên.Lưu ý rằng, bạn luôn nên cân nhắc về những biến động có thể xảy ra trong quá trình đầu tư.
- Hãy đầu tư theo kỷ luật: Kiên nhẫn và tuân thủ việc đầu tư một cách kỷ luật và lâu dài sẽ giúp bạn tránh thua lỗ khi thị trường biến động trong thời gian ngắn.
Tránh tâm lý đám đông
Sự đồng lòng không phải lúc nào cũng đúng. Việc mất đi quan điểm riêng và theo đuổi theo số đông sẽ dễ dàng dẫn bạn vào thua lỗ. Bạn cần có khả năng phân tích và dự đoán để đưa ra quyết định riêng thay vì theo đuổi đám đông.
Tham khảo thêm: Niêm yết chứng khoán là gì? Những điều cần biết
Có một số cách chơi chứng khoán phổ biến như sau
Chơi chứng khoán là một hình thức đầu tư và kinh doanh. Mỗi người chơi sẽ có cách “chơi” và đầu tư khác nhau để đạt được nhiều lợi nhuận nhất. Tuy nhiên, có hai cách chơi chứng khoán phổ biến nhất là chơi chứng khoán chủ động và chơi chứng khoán bị động.
Chơi chứng khoán chủ động
Chơi chứng khoán chủ động có nghĩa là người chơi sẽ tự quan sát biến động trên thị trường chứng khoán và thực hiện các giao dịch chứng khoán. Thông thường, khi thấy thời điểm chứng khoán tăng trưởng tốt, người chơi sẽ bán ra hoặc đầu tư mua thêm để thu lợi từ chênh lệch giá.
- Giao dịch trong ngày: Thực hiện mua bán chứng khoán trong một ngày duy nhất. Tốt nhất là bạn nên có 2 tài khoản chứng khoán để giao dịch với cùng một mã chứng khoán. Điều này giúp tránh hạn chế của việc “bán trước mua sau” trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
- Giao dịch theo vị thế: Người chơi sẽ mua và nắm giữ chứng khoán trong thời gian lâu dài để quan sát xu thế tăng và bán cổ phiếu khi xu thế tăng kết thúc.
- Chơi chứng khoán “lướt sóng”: Người chơi sẽ thực hiện bán cổ phiếu khi thị trường tăng cao và mua lại khi thị trường điều chỉnh giá thấp xuống. Nhiều nhà đầu tư đã xây dựng một hệ thống dự báo đỉnh và đáy để chơi chứng khoán lướt sóng với lợi nhuận cao và hiệu quả hơn.
- Giao dịch ngắn hạn: Người chơi sẽ kiếm lời bằng cách tận dụng những khoảng chênh lệch giá rất nhỏ.
Ưu điểm của việc chơi chứng khoán chủ động là bạn tự quan sát và kiểm soát lợi nhuận từ các khoản đầu tư của mình. Nhược điểm là bạn cần có nhiều kiến thức và sự can đảm khi đầu tư.
Chơi chứng khoán bị động
Chơi chứng khoán bị động có nghĩa là bạn ủy thác việc đầu tư cho một người hoặc một tổ chức khác. Bạn không tham gia trực tiếp vào quyết định đầu tư, mà thay vào đó, bạn góp tiền vào các quỹ đầu tư và nhận lợi nhuận dựa trên tỷ lệ góp vốn của mình trong các quỹ đầu tư. Hoặc bạn có thể dựa vào biến động trên thị trường chứng khoán để đạt lợi nhuận.
Tham khảo thêm: Điều kiện để công ty lên sàn chứng khoán gồm những gì?
Một số câu hỏi thường gặp khi chơi chứng khoán
Mở tài khoản chứng khoán có mất phí không?
Qua tìm hiểu, được biết hiện nay hầu hết các công ty chứng khoán đều hỗ trợ mở tài khoản miễn phí.
Mua/bán cổ phiếu có mất phí giao dịch không?
Mở tài khoản chứng khoán được các công ty chứng khoán hỗ trợ miễn phí vì mục đích thương mại, nhưng việc mua/bán cổ phiếu tại đây thường sẽ phải chi trả một khoản phí nhất định, tùy công ty phí giao dịch sẽ khác nhau, thông thường rơi vào khoảng 0,1-0,35% giá trị giao dịch.
Dịch vụ trực tuyến OCT là gì?
Dịch vụ trực tuyến OCT là một dịch vụ hỗ trợ chuyển khoản, cho phép người giao dịch chuyển tiền từ tài khoản chứng khoán đến các tài khoản ngân hàng đã đăng ký trước với CTCK (Công ty Chứng khoán) thông qua cổng giao dịch trực tuyến. Việc chuyển khoản này không yêu cầu người giao dịch phải đến trực tiếp CTCK. Lưu ý: Người giao dịch có thể đăng ký bất kỳ tài khoản ngân hàng nào trong nước với công ty chứng khoán.
Làm thế nào để mua bán cổ phiếu một cách thuận lợi và có lợi nhuận nhất?
Sau khi bạn đã mở tài khoản tại CTCK, bạn có bốn kênh giao dịch để thực hiện đặt lệnh mua – bán cổ phiếu. Bạn có thể sử dụng kênh đặt lệnh trên máy tính cá nhân, kênh đặt lệnh trên thiết bị di động, kênh gọi điện thoại cho nhân viên quản lý và kênh gọi điện thoại cho tổng đài.
Để sử dụng các kênh giao dịch này, bạn cần có tài khoản tại CTCK và mật khẩu giao dịch trực tuyến.
Làm sao để biết cổ phiếu đang tăng giá hay giảm giá?
Giá tham chiếu của một cổ phiếu trong phiên giao dịch ngày hôm nay là giá đóng cửa của cổ phiếu đó trong phiên giao dịch hôm qua. Hay nói cách khác, giá đóng cửa của cổ phiếu trong phiên giao dịch hôm nay là giá tham chiếu của cổ phiếu đó trong phiên giao dịch ngày mai.
Khi phiên giao dịch hàng ngày kết thúc (từ 9h00 – 14h45), giá cổ phiếu có thể xảy ra một trong ba trường hợp sau:
- Giá cổ phiếu tăng so với giá tham chiếu (màu xanh)
- Giá cổ phiếu giảm so với giá tham chiếu (màu đỏ)
- Giá cổ phiếu không thay đổi (vẫn là giá tham chiếu – màu vàng)
