Trong những năm gần đây, tình trạng lừa đảo chiếm đoạt tài sản ở nước ta ngày càng gia tăng, loại tội phạm này ngày càng tinh vi, chúng hoạt động với nhiều hình thức khác nhau không chỉ gây thiệt hại cho Nhà nước và công dân mà còn ảnh hưởng rất lớn đến an ninh – trật tự xã hội. Vậy liệu có giải pháp nào để ngăn chặn tình trạng này và chế tài nào được áp dụng đối với tội phạm này?
Tội Lừa Đảo Chiếm Đoạt Tải Sản:
1. Hậu quả pháp lý cho tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là một loại tội phạm nghiêm trọng trong hầu hết các hệ thống pháp luật trên thế giới. Hậu quả pháp lý cho tội này có thể khá nặng, tùy thuộc vào yếu tố của vụ việc và hệ thống pháp luật của từng quốc gia thì sẽ có một hậu quả pháp lý khác nhau.
2. Hành vi nhận biết bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Nhận biết các hành vi lừa đảo có thể giúp chúng ta tự bảo vệ mình khỏi những rủi ro. Dưới đây là một số hành vi và biểu hiện thường gặp của lừa đảo chiếm đoạt tài sản chúng ta cần lưu ý:
Đề nghị cơ hội đầu tư quá hấp dẫn: Khi bạn nhận được lời đề nghị đầu tư hoặc cơ hội đầu tư với lợi nhuận quá cao hoặc không hợp lý, hãy cẩn thận. Lời hứa về lợi nhuận lớn trong thời gian ngắn có thể là dấu hiệu lừa đảo.
Áp lực thời gian: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản thường sử dụng áp lực thời gian để buộc bạn ra quyết định nhanh chóng. Đừng để bị ép buộc và nên thận trọng trước các tác động tâm lý như vậy.
Thiếu thông tin liên quan: Nếu bạn không nhận được đủ thông tin về một cơ hội đầu tư hoặc giao dịch kinh doanh, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo. Luôn yêu cầu và kiểm tra tất cả thông tin liên quan trước khi tham gia.
Thông tin không chính xác hoặc mơ hồ: Khi bạn gặp thông tin không rõ ràng hoặc không chính xác về một cơ hội đầu tư hoặc giao dịch, nên tỏ ra hoài nghi và điều tra kỹ.
Tin nhắn và email không xác định nguồn gốc: Cẩn thận với các tin nhắn, email, hoặc cuộc gọi không xác định nguồn gốc đề nghị cơ hội đầu tư hoặc yêu cầu thông tin cá nhân. Điều này có thể là các hành vi lừa đảo.
Tuyên bố không có rủi ro: Nếu bạn nghe thấy tuyên bố rằng một cơ hội đầu tư hoặc giao dịch không có rủi ro hoặc rủi ro thấp, hãy cân nhắc lại. Mọi loại đầu tư đều có rủi ro, và lừa đảo chiếm đoạt tài sản thường hứa hẹn sự an toàn không có thực.
Sự áp lực tài chính: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản thường dùng sự cần đến tài chính của bạn để lôi kéo bạn tham gia. Nếu bạn cảm thấy áp lực tài chính hoặc buộc phải mua vào một cơ hội, hãy tìm sự tư vấn từ người tin cậy trước khi làm quyết định.
Nếu bạn nghi ngờ bất kỳ giao dịch nào hoặc bị đề nghị tham gia vào một cơ hội đầu tư, hãy tham khảo ý kiến của một luật sư hoặc chuyên gia tài chính độc lập để đảm bảo tính minh bạch và tính hợp pháp của nó.
Xem thêm: Cố Ý Gây Thương Tích
3. Hình thức xử phạt tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Khung cơ bản: phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm đối với một trong các trường hợp:
+ Tài sản trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng
+ Tài sản dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp: Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm; Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm; Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội; Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ.
Khung hai: phạt tù từ 02 năm đến 07 năm đối với một trong các trường hợp:
+ Có tổ chức;
+ Có tính chất chuyên nghiệp;
+ Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
+ Tái phạm nguy hiểm;
+ Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
+ Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
Khung ba: phạt tù từ 07 năm đến 15 năm đối với một trong các trường hợp:
+ Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng
+ Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
Khung bốn: phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân đối với một trong các trường hợp:
+ Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên
+ Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp
Tìm hiểu thêm thông tin: Pháp Nhân Là Gì? Hiểu Rõ Hơn Pháp Nhân Trong Doanh Nghiệp
Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Ngoài ra, trường hợp hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP.
Theo đó, dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng kèm các hình thức xử phạt bổ sung:
+ Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính
+ Trục xuất người nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính.
Như vậy, người nào có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản có thể bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt cao nhất là tù chung thân.
4. Các hình thức lừa đảo và biện pháp phòng tránh
Lừa đảo có thể xảy ra ở nhiều hình thức khác nhau và thường rất khó để nhận biết. Dưới đây là một số hình thức phổ biến của lừa đảo và các biện pháp để phòng tránh chúng:
Lừa đảo đầu tư và tài chính:
Hình thức: Lừa đảo đầu tư thường bao gồm các cơ hội đầu tư không thực tế hoặc quá hấp dẫn, lời hứa về lợi nhuận cao trong thời gian ngắn.
Biện pháp phòng tránh: Hãy kiểm tra cơ hội đầu tư một cách kỹ lưỡng. Hãy luôn hỏi về lợi nhuận tiềm năng, rủi ro, và kiểm tra thông tin về nguồn gốc của cơ hội. Tránh những cơ hội đầu tư mà bạn không hiểu rõ hoặc không có giấy tờ chứng nhận.
Lừa đảo qua email (Phishing):
Hình thức: Lừa đảo qua email thường liên quan đến việc gửi email giả mạo từ các tổ chức hoặc ngân hàng, yêu cầu bạn cung cấp thông tin cá nhân hoặc thông tin tài khoản.
Biện pháp phòng tránh: Luôn kiểm tra email cẩn thận. Không bao giờ cung cấp thông tin cá nhân hoặc tài khoản qua email. Nếu bạn nghi ngờ email, liên hệ trực tiếp với tổ chức hoặc ngân hàng để kiểm tra tính xác thực.
Lừa đảo qua điện thoại (Vishing):
Hình thức: Lừa đảo qua điện thoại thường liên quan đến việc nhận cuộc gọi giả mạo từ tổ chức hoặc cơ quan chính phủ, yêu cầu bạn cung cấp thông tin cá nhân hoặc tiền bạc.
Biện pháp phòng tránh: Không cung cấp thông tin cá nhân hoặc tiền bạc qua điện thoại nếu bạn không chắc chắn về tính xác thực của cuộc gọi. Nếu bạn cảm thấy nghi ngờ, hủy cuộc gọi và gọi lại số liên lạc chính thống của tổ chức hoặc cơ quan.
Lừa đảo qua mạng xã hội (Social Engineering):
Hình thức: Lừa đảo qua mạng xã hội thường bao gồm sử dụng thông tin cá nhân của bạn để thực hiện cuộc tấn công, hoặc lừa đảo bạn để tiết lộ thông tin cá nhân.
Biện pháp phòng tránh: Hạn chế thông tin cá nhân trên mạng xã hội. Kiểm tra cài đặt bảo mật của tài khoản và không tiết lộ thông tin cá nhân cho người bạn không biết.
Lừa đảo qua mạng (Online Scams):
Hình thức: Lừa đảo qua mạng bao gồm việc sử dụng trang web giả mạo, trò chơi trực tuyến, hoặc thương mại điện tử để lừa đảo người dùng ra tiền hoặc tiết lộ thông tin cá nhân.
Biện pháp phòng tránh: Thận trọng khi tham gia vào các giao dịch trực tuyến. Sử dụng các trang web và ứng dụng đáng tin cậy, kiểm tra địa chỉ URL và chứng chỉ SSL của trang web. Đừng trả tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân nếu bạn nghi ngờ tính xác thực.
Lừa đảo qua tin nhắn văn bản (Smishing):
Hình thức: Lừa đảo qua tin nhắn văn bản thường bao gồm việc nhận tin nhắn giả mạo từ tổ chức hoặc dịch vụ, yêu cầu bạn truy cập một liên kết độc hại hoặc cung cấp thông tin cá nhân.
Biện pháp phòng tránh: Không nhấp vào các liên kết trong tin nhắn văn bản nếu bạn không chắc chắn về nguồn gốc của tin nhắn. Luôn xác minh tính xác thực bằng cách gọi tổ chức hoặc dịch vụ trực tiếp.
Lừa đảo qua trò chơi trực tuyến (Gaming Scams):
Hình thức: Lừa đảo qua trò chơi trực tuyến thường bao gồm việc mua, bán hoặc trao đổi tài khoản trò chơi, vật phẩm ảo hoặc tiền trong trò chơi, sau đó không nhận được sản phẩm hoặc bị lừa đảo trong quá trình giao dịch.
Biện pháp phòng tránh: Chỉ giao dịch với người dùng đáng tin cậy và sử dụng các kênh giao dịch an toàn nếu có.
Tham khảo thêm: Tra Cứu Số Định Danh Cá Nhân Như Thế Nào?
5. Lời khuyên cho mọi người cần chú ý
- Tăng cường kiến thức về an toàn trực tuyến
- Kiểm tra tính xác thực
- Khám phá trang web an toàn
- Tạo mật khẩu mạnh và độc nhất
- Cẩn thận với email và tin nhắn
- Kiểm tra thông tin trước khi đầu tư
- Xem xét thông tin cá nhân trên mạng xã hội
- Luôn cảnh giác với cuộc gọi điện thoại không xác định nguồn gốc
- Bảo vệ thiết bị di động
- Học cách quản lý tài chính
- Tránh áp lực và quyết định đột ngột